Tiga Sifar Profesor Yunus

BARU-BARU ini saya bertemu dengan Profesor Muhammad Yunus, pemenang Nobel dan orang yang mempopularkan konsep mikro-kredit melalui Bank Grameen di Bangladesh. Pertama kali saya bertemu beliau adalah lebih 25 tahun yang lalu di Dhaka ketika saya masih bertugas dengan UNDP. Pada usia 83 tahun, semangat dan ketajaman fikiran beliau tidak berubah daripada saat pertama kali saya berkenalan dengan beliau. Hari ini pun, beliau masih berkobar-kobar dengan pelbagai idea untuk menyelesaikan masalah masyarakat. Kolum Rintihan Rakyat kali ini saya dedikasikan buat Profesor Muhamad Yunus kerana beliau telah menjadi sumber inspirasi kepada ramai aktivis masyarakat sivil Malaysia yang telah berusaha selama ini untuk menyelesaikan rintihan rakyat. Visinya menjangkau lebih daripada sekadar mengurangkan kemiskinan. Hari ini beliau memperkenalkan konsep “Tiga Sifar”. Konsep ini merangkumi matlamat yang lebih luas iaitu – sifar kemiskinan, sifar pengangguran dan sifar pelepasan karbon bersih. Asas falsafah Profesor Yunus ialah pembasmian kemiskinan. Pada tahun 1970-an, beliau memperkenalkan konsep mikro-kredit, menyediakan pinjaman kecil kepada individu miskin yang tidak mempunyai akses kepada perkhidmatan perbankan tradisional. Pendekatan inovatif ini memperkasakan golongan miskin, terutamanya wanita, dengan membolehkan mereka memulakan perniagaan kecil-kecilan dan memperbaiki keadaan ekonomi mereka. Usaha beliau memuncak dengan penubuhan Bank Grameen, yang sejak itu menjadi model untuk institusi kredit mikro di seluruh dunia. Visi beliau tentang kemiskinan sifar melangkaui sekadar menyediakan bantuan kewangan. Beliau percaya dengan mewujudkan usahawan sosial, kita akan dapat menangani punca kemiskinan. Keusahawanan sosial ialah syarikat bukan dividen yang dibina untuk menyelesaikan isu masyarakat, bukan untuk menjana keuntungan bagi pemegang saham. Ia memberi tumpuan kepada mencipta penyelesaian mampan yang memberi manfaat kepada masyarakat sambil memecahkan kitaran kemiskinan. Dalam pertemuan saya dengan beliau baru-baru ini, Profesor Yunus mengingatkan bahawa kemiskinan dan pengangguran berkait rapat. Untuk mencapai pengangguran sifar, peralihan daripada minda mencari pekerjaan tradisional kepada mencipta pekerjaan. Beliau percaya setiap individu mempunyai potensi keusahawanan dan boleh menjadi pencipta pekerjaan. Inisiatif beliau seperti Social Business Design Lab, bertujuan untuk memupuk dan menyokong bakal usahawan dalam membangunkan idea perniagaan mereka. Dengan menyediakan akses kepada latihan, bimbingan dan dana, beliau berjaya memupuk budaya inovasi dan keusahawanan yang boleh menjana peluang pekerjaan di peringkat tempatan. Pada hari ini, kita mendidik anak bangsa untuk belajar tinggi kerana dengan pelajaran mereka akan mendapat peluang pekerjaan yang baik. Pada masa sama kita beranggapan mereka yang tidak berpelajaran tinggi tidak mempunyai peluang untuk mendapat pekerjaan yang baik. Konsep ini mendidik rakyat untuk bergantung kepada orang lain yang akan memberi pekerjaan kepada mereka. Mungkin masanya untuk kita ubah minda masyarakat agar tidak bergantung lagi dengan sesiapa tetapi sebaliknya melatih diri untuk berdikari dengan kebolehan dan ilmu yang ada pada diri sendiri. Sifar yang terakhir yang diperkenalkan adalah sifar pelepasan karbon bersih. Dalam beberapa tahun kebelakangan ini, keperluan mendesak untuk menangani perubahan iklim telah menjadi semakin jelas. Beliau mengakui keperluan mendesak untuk memerangi kemerosotan alam sekitar dan menyokong untuk mencapai pelepasan karbon bersih sifar. Tumpuan beliau terhadap pembangunan mampan sejajar dengan Matlamat Pembangunan Mampan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, khususnya Matlamat 13 iaitu Tindakan Iklim. Profesor Yunus membayangkan pendekatan holistik untuk mencapai Tiga Sifar ini perlu menekankan hubungan antara kemiskinan, pengangguran dan isu alam sekitar. Beliau percaya bahawa menangani satu aspek akan menyumbang secara positif kepada aspek-aspek yang lain. Saya juga percaya dengan kita memperkasakan seorang individu melalui latihan mikro kredit dan keusahawanan, kemiskinan dapat dikurangkan, membawa kepada keadaan hidup yang lebih baik. Ini, seterusnya, boleh membawa kepada akses yang lebih baik kepada pendidikan dan penjagaan kesihatan, memecahkan kitaran kemiskinan untuk generasi akan datang. Terima kasih kepada Profesor Yunus yang terus memberi inspirasi kepada kita. Semoga beliau dipanjangkan usia untuk terus menabur bakti. *Datuk Dr Anis Yusal Yusoff ialah Pengarah di UM LEAD, Universiti Malaya. Beliau pernah menjadi Felo Utama di KITA, UKM, Presiden Institut Integriti Malaysia dan Timbalan Ketua Pengarah GIACC, JPM