Kekang kegiatan 'ekonomi gelap'

SHAH ALAM - Langkah Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) memperkenalkan sistem Nombor Pengenalan Cukai (TIN) dan e-invois secara mandatori kepada pembayar cukai dengan pendapatan atau jualan tahunan melebihi RM100 juta mulai 1 Ogos 2024 mampu membantu kerajaan mengekang kegiatan ekonomi bawah tanah atau shadow economy (ekonomi gelap) di Malaysia pada masa depan. Penganalisis ekonomi, Profesor Emeritus Dr Barjoyai Bardai berkata, tindakan LHDN itu adalah terbaik kerana dianggarkan setiap tahun negara mengalami kerugian lebih RM300 bilion akibat kegiatan ekonomi gelap termasuklah penipuan dan perbuatan mengelak cukai sama ada oleh individu mahupun syarikat. Malah, tambah beliau, kerajaan juga menganggarkan saiz ekonomi gelap atau ekonomi bawah tanah di Malaysia kini amat membimbangkan iaitu mencecah 21 peratus daripada hasil Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) setiap tahun. “Jadi, kalau kita dapat mengutip 10 peratus setiap tahun daripada sumber ekonomi bawah tanah ini pun sudah cukup banyak bagi LHDN, sekali gus membantu meningkatkan nilai KDNK dan sumber pendapatan kepada negara serta membiayai belanjawan tahunan. “Saya rasa sebab itulah kerajaan berani meletakkan sasaran menurunkan kadar defisit fiskal negara kepada kira-kira tiga peratus pada 2025 berbanding 4.3 peratus (2024) dan lima peratus pada tahun ini,” katanya ketika dihubungi Sinar Premium. Untuk rekod, kegiatan ekonomi gelap terbahagi kepada dua iaitu pertama, individu ataupun entiti perniagaan yang biasanya patuh undang-undang termasuk berdaftar dengan Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) dan mempunyai lesen pihak berkuasa tempatan (PBT) tetapi enggan mematuhi Akta Cukai Pendapatan. Kedua ialah kegiatan ekonomi bawah tanah yang berkait rapat dengan kes jenayah termasuklah kegiatan penyeludupan barangan di sempadan negara, pengubahan wang haram, perjudian haram, pengedaran dadah, kelab hiburan haram dan aktiviti pemerdagangan manusia. Antara bentuk kesalahan dilakukan oleh individu atau syarikat terlibat dengan kegiatan ekonomi gelap yang tertakluk dengan Akta Cukai Pendapatan termasuk tidak mendaftar fail cukai, tidak melaporkan pendapatan, melaporkan pendapatan kurang daripada jumlah sepatutnya dan tidak patuh dalam pembayaran cukai. Dalam pada itu, Barjoyai yakin kerajaan mampu mengutip hasil sebanyak RM4 bilion pada 2024 susulan pengenalan dua cukai baharu. Dua cukai tersebut ialah cukai keuntungan modal hasil jualan syarikat tidak tersenarai di Bursa Malaysia dan cukai barangan harga mahal yang dikenakan 10 peratus ke atas pembelian barang mewah. Bagaimanapun, cukai harga mewah tersebut hanya dikenakan kepada rakyat tempatan, sementara pelancong asing dikecualikan daripada membayarnya. Ketika ditanya mengenai pandangan beliau secara keseluruhan mengenai belanjawan tersebut, Barjoyai menyifatkan ia adalah satu belanjawan yang baik dan mengembang kerana bukan hanya mampu membantu golongan terkesan akibat kenaikan kos sara hidup serta harga barang, malah melebihi apa yang dihasratkan oleh rakyat terutama golongan B40. Menurutnya, walaupun tidak ditonjolkan secara berlebihan mengenai peruntukan untuk pemberian bantuan tunai terus kepada rakyat terkesan seperti Sumbangan Tunai Rakyat (STR), namun ia memang ada dalam Belanjawan 2024. Bajet bukan pemberian bantuan terus Ditanya sama ada golongan berpendapatan sederhana atau M40 terus dipinggirkan dalam Belanjawan Kerajaan Madani seperti berlaku ketika era kerajaan Perikatan Nasional (PN) dan kerajaan Keluarga Malaysia, Barjoyai menjelaskan bahawa bajet sebenarnya bukan satu bentuk pemberian bantuan terus kerajaan kepada golongan tertentu. Sebaliknya, beliau menjelaskan belanjawan ialah satu pengumuman sejumlah peruntukan yang bakal dibelanjakan kerajaan untuk tahun depan dan bukannya pengagihan kekayaan kepada semua rakyat. “Kerajaan tidak mengumumkan peruntukan khusus kepada golongan M40 kerana beranggapan mereka mempunyai sumber pendapatan lebih stabil berbanding B40 yang diberikan perhatian khusus. “Bagaimanapun, golongan M40 turut menerima manfaat daripada Belanjawan 2024 terdiri daripada penjawat awam gred 56 dan ke bawah termasuk lantikan kontrak yang bakal menerima Bayaran Insentif Awal RM2,000 dibayar pada akhir Februari 2024,” katanya. Menurut Barjoyai lagi, golongan M40 termasuk pekerja-pekerja swasta juga masih boleh menikmati pelbagai subsidi dan insentif. Jelas beliau, ia termasuk subsidi bahan api dan elektrik diperkenalkan oleh kerajaan untuk membantu meringankan beban peningkatan kos sara hidup dan barangan dihadapi rakyat Malaysia ketika ini.