Dilema bilik sewa ʻsarang burungʼ

RIUH isu berkaitan bilik ‘sarang burung’ yang wujud bagaikan cendawan tumbuh selepas hujan di bandar-bandar besar terutama di Lembah Klang. Ini telah menarik perhatian pihak Kementerian Pembangunan dan Kerajaan Tempatan (KPKT) bersama agensi seperti bomba membuat serbuan. Peningkatan permintaan bilik atau rumah di bandar besar biasanya berlaku disebabkan penghijrahan penduduk dari luar bandar ke bandar yang tinggi sekali gus menyebabkan permintaan untuk rumah atau bilik sewa murah turut meningkat. Kadar sewa bilik dalam keadaan biasa di bandar besar seperti Kuala Lumpur boleh mencecah RM700 hingga RM 800 sebulan menjadikan bilik ‘sarang burung’ menjadi pilihan yang ratarata kadar sewanya sekitar RM200 hingga RM300 sebulan. Namun, menyewa ‘sarang burung’ mencetuskan dilema bukan hanya kepada penyewa, bahkan juga kepada pihak lain yang berkepentingan. Pastinya isu keselamatan penghuni menjadi perkara pokok disebabkan pengubahsuaian yang tidak mendapat kebenaran pihak berkuasa. Sekiranya berlaku kebakaran, ia pastinya akan mendatangkan mudarat yang besar kepada penghuni selain menyukarkan anggota pasukan penyelamat menyelamatkan mangsa. Peningkatan kepadatan penduduk di satu kawasan juga akan menjurus kepada isu-isu sosial seperti kesesakan, kekurangan tempat letak kereta dan konflik antara jiran. Sesuatu kawasan perumahan itu telah direka bentuk dengan kapasiti yang bersesuaian berdasarkan nisbah kepadatan penduduk seperti tekanan kepada bekalan air, sumber tenaga dan lain-lain. Justeru, satu bentuk penyelesaian bagi isu sewa bilik ‘sarang burung’ di bandar besar di Malaysia perlu dilaksanakan dengan segera. Pelbagai faktor perlu dipertimbangkan termasuk penguatkuasaan undang-undang, perlindungan hak penyewa, kelestarian alam sekitar dan pertumbuhan ekonomi. Pihak berkuasa tempatan disarankan untuk meningkatkan lagi penguatkuasaan di premis-premis yang berisiko yang boleh dijadikan bilik sewa ‘sarang burung’. Kebanyakan kawasan berisiko adalah di kawasan komersial di mana pemilik selalunya menggunakan tingkat atas bangunan komersial untuk dijadikan bilik sewa. Kawasan ini sering mendapat permintaan yang tinggi disebabkan lokasi yang berhampiran dengan tempat kerja. Walaupun tiada peruntukan khusus berkaitan kawalan harga sewa, tetapi kerajaan boleh mengambil pendekatan dengan menyediakan skim bantuan kewangan untuk golongan kurang berkemampuan menyewa pada kadar sebenar. Umum mengetahui golongan menyewa bilik di kawasan bandar adalah golongan bujang dan graduan yang baru sahaja menamatkan pengajian. Kerajaan dicadang meningkatkan bantuan sara hidup yang biasa layak diterima golongan bujang agar mampu menampung kos sewaan. Kawalan harga sewa di kawasan yang strategik juga boleh dilaksanakan bagi mengimbangi penawaran dan permintaan. Justeru, kerajaan disaran menggalakkan pembangunan perumahan terbuka dan memperluaskan kawasan pembangunan baharu. Kaedah ini mampu meningkatkan penawaran di pasaran yang boleh membantu mengurangkan tekanan ke atas pasaran sewa bilik. Ini juga mampu meningkatkan kualiti infrastruktur dan memastikan bahawa keperluan penduduk setempat dipenuhi. Para penyewa sebenarnya tiada pilihan untuk mereka meneruskan kehidupan dalam situasi mencabar ini. * Sr Dr Muhammad Azwan Sulaiman ialah Pensyarah Kanan Bidang Harta Tanah, Kolej Pengajian Alam Bina UiTM Shah Alam.