Wujudkan kementerian media

ALANG-alang rombakan Jemaah Menteri akan dilakukan dalam masa terdekat ini, saya ingin mencadangkan kepada Perdana Menteri, Datuk Seri Anwar Ibrahim supaya menimbang untuk mewujudkan sebuah kementerian baharu khusus mengawal selia media dan industri kreatif. Portfolio kebudayaan juga boleh diletakkan di bawah kementerian ini untuk dijenamakan sebagai Kementerian Media, Industri Kreatif dan Kebudayaan (KMIKK). Pada waktu ini, media dikawal selia oleh dua kementerian berbeza. Media cetak – akhbar, majalah dan penerbitan berkala – terletak di bawah Kementerian Dalam Negeri (KDN), dikawal selia menggunakan Akta Mesin Cetak dan Penerbitan 1984. Media penyiaran – radio dan televisyen – dan juga portal berita kerana sifat multimedianya dikawal selia oleh Kementerian Komunikasi dan Digital (KKD) di bawah Akta Komunikasi dan Multimedia 1998. Pelbagai platform media sosial yang disediakan oleh syarikat-syarikat gergasi teknologi antarabangsa yang secara kolektif dikenali sebagai big tech kerana sifat digital mereka dari segi teknologi, turut dikawal selia oleh KKD menerusi Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia (SKKM). Portfolio kebudayaan elok diletakkan di bawah Kementerian Media dan Industri Kreatif kerana kerja-kerja membangun bidang tersebut secara langsung dan tidak langsung ada kaitan dengan industri kreatif dan peranan media dalam mempromosi pelbagai kegiatan kebudayaan kepada khalayak dengan matlamat untuk menjana pulangan kewangan untuk para pekerja kreatif. Setelah kawal selia media cetak diserah kepada Kementerian Media, Industri Kreatif dan Kebudayaan, Akta Mesin Cetak dan Penerbitan 1984 yang dilihat tidak lagi relevan dengan semangat kebebasan media, boleh dimansuhkan seperti pernah dijanjikan oleh manifesto Pakatan Harapan (PH) pada Pilihan Raya Umum pada 2018. Malaysia boleh mengikut amalan terbaik antarabangsa dengan mengizinkan media cetak diterbitkan tanpa perlu mendapatkan permit penerbitan. Siapa juga usahawan yang ingin menerbitkan akhbar atau majalah, silakan. Asalkan usaha perniagaan itu dilakukan oleh sebuah entiti bisnes yang berdaftar dengan Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM), tiada apa yang hendak digundahkan oleh pihak berkuasa. Kandungan penerbitan bercetak berkenaan pula boleh diawasi Majlis Media Malaysia (MMM) yang rang undang-undang penubuhannya bakal dibentangkan kepada Dewan Rakyat untuk kelulusan pada Mac 2024. Selain itu, terdapat juga kerangka perundangan lain yang secara tidak langsung boleh mengawal selia kandungan media cetak seperti Akta Fitnah 1957, Akta Rahsia Rasmi, Kanun Keseksaan dan sebagainya. Selepas media cetak tidak lagi dikawal selia oleh KDN, kementerian itu boleh menumpukan sepenuhnya kepada tugas hakiki untuk menjaga keselamatan negara, bersama dengan Kementerian Pertahanan dan agensi-agensi lain. Pelbagai jabatan yang dijenamakan sebagai media dan penyedia serta penyebar maklumat yang pada waktu ini diuruskan oeh KKD boleh dipindahkan ke Kementerian Media, Industri Kreatif dan Kebudayaan. Ini termasuklah antara lain Jabatan Penyiaran Malaysia yang mengendalikan stesen radio dan saluran TV di bawah Radio dan Televisyen Malaysia (RTM); Jabatan Penerangan Malaysia; agensi berita nasional Malaysia, Bernama; Institut Penyiaran dan Penerangan Tun Abdul Razak. Jabatan Komunikasi Komuniti (JKom) yang kini berada di Pejabat Perdana Menteri juga boleh diletakkan di bawah Kementerian baharu ini. Perbadanan Filem Malaysia atau Finas hendaklah ditukar namanya menjadi Perbadanan Industri Kreatif Malaysia (PIKM). Hal ini kerana pembikinan filem hanya salah satu elemen industri kreatif. Dengan nama dan fungsi baharu, PIKM akan lebih berketerampilan dalam membangun dan memajukan industri kreatif yang meliputi industri kreatif multimedia, industri kreatif seni budaya dan industri kreatif warisan budaya seperti yang digariskan dalam Dasar Industri Kreatif Negara (DIKN). Jika perlu sebuah Suruhanjaya Penyiaran Malaysia hendaklah ditubuhkan untuk mengambil alih peranan pelesenan frekuensi dan menyelia kandungan pelbagai jenis media penyiaran di alam maya dan di alam nyata bagi menggantikan peranan SKMM. Individu yang diangkat untuk menerajui Kementerian Media, Industri Kreatif dan Kebudayaan juga boleh bertindak sebagai jurucakap kerajaan. Atas kapasiti beliau sebagai supremo media dan oleh kerana semua jabatan dan agensi media dan penyebar maklumat kerajaan berada di bawah kawalannya, maka menteri berkenaan berada pada kedudukan berkesan untuk memastikan mesej-mesej utama kerajaan sampai kepada rakyat. * Chamil Wariya ialah Pengarah VOA MEDIA NETWORK, penyedia kandungan faktual.