Harap kejayaan MAS berterusan

BANYAK yang sudah dilaporkan, diulas dan dianalisis mengenai kejayaan Malaysia Aviation Group (MAG), syarikat induk Malaysia Airlines Berhad, melakukan turnaround bagi mencatatkan keuntungan pada tahun kewangan 2023. Kumpulan penerbangan milik Khazanah Nasional Berhad itu kembali pulih dengan keuntungan bersih selepas cukai dan faedah (NIAT) sebanyak RM766 juta. Kegembiraan banyak pihak dengan berita itu tidaklah menghairankan kerana inilah kali pertama MAG membuat keuntungan sejak 2010. MAG ialah ciptaan terbaharu dalam satu rangka percubaan sangat lama bagi memulih dan mengembalikan syarikat penerbangan nasional, Malaysia Airlines (MAS) kepada keuntungan. Selain MAS, Kumpulan MAG juga memiliki Firefly, MASwings, AMAL by Malaysia Airlines, MAB Engineering, MASkargo, AeroDarat Services dan MAB Academy. Dengan izin, saya ingin mengulas perkembangan positif itu dari sudut peribadi, sejarah dan politik kerana pertalian saya dengan syarikat penerbangan tersebut yang agak lama. Kali pertama saya terbang dengan MAS pada 1971 dari Lapangan Terbang Antarabangsa Subang (kini Lapangan Terbang Sultan Abdul Aziz) ke Singapura bagi meneruskan perjalanan ke New Zealand untuk menyambung pelajaran. Ketika itu ia masih dimiliki bersama oleh Malaysia dan Singapura dengan nama Malaysia Singapore Airlines atau singkatannya, MSA dan logonya harimau terbang. Pada suatu ketika, khususnya semasa ia diswastakan kepada Tan Sri Tajudin Ramli pada 1990-an dan awal 2000-an, MAS mempunyai rangkaian sangat luas. Pada masa itulah MAS benar-benar menjadi pengibar bendera (flag carrier) Malaysia dan jenama global yang harum dalam industri penerbangan. Saya tahu sedikit sebanyak sejarah penswastaan dan pembesaran MAS kerana sebagai wartawan ekonomi, saya dilibatkan dengan beberapa langkah korporat syarikat penerbangan itu. Yang pertama, penswastaan pada 1985 apabila ahli kewangan sedang naik, Tan Sri Abdul Rashid Hussain dan rakan niaganya, Tan Sri Chua Ma Yu dilantik memasarkan sebahagian kecil sahamnya. Ramai orang tidak tahu atau sudah lupa, sekitar waktu itu saham MAS ‘di-pegang’ bagi pihak kerajaan oleh Bank Negara Malaysia. Apabila kerajaan melancarkan Tahun Melawat Malaysia (TMM) pada 1990, ia mencapai kejayaan luar biasa tetapi gagal dimanfaat sepenuhnya kerana MAS tidak miliki keupayaan mengangkut lebih ramai penumpang. Perdana Menteri ketika itu, yang juga ‘arkitek TMM’, Tun Dr Mahathir Mohamad amat tidak gembira tetapi tetap mempertahankan MAS apabila diserang pelbagai pihak termasuk kakitangannya sendiri. Dari situlah tercetus idea menswastakan MAS pada 1994. Apa pun yang telah dan sedang diperkatakan mengenai penswastaannya kepada Tajudin, beberapa fakta tidak boleh dinafikan. Pertama, Tajudin memodenkan armada (fleet) MAS dengan membeli pesawat baharu lebih besar dan moden serta menambah bilangan destinasi. Malangnya, apabila Krisis Kewangan Asia melanda pada 1997-1998, Tajudin tersepit dengan teruk kerana beliau meminjam di luar negara bagi membeli pesawat baharu itu. Dalam sekelip mata, hutangnya berganda apabila nilai ringgit jatuh merudum. Dalam operasi ‘penyelamatan’ yang diamanahkan kepada Tan Sri Nor Mohamed Yakcop susulan peletakan jawatan Tun Daim Zainuddin sebagai Menteri Kewangan pada 2001, banyak aset diswastakan diambil balik secara paksa. Apa yang berlaku kepada MAS sejak diambil balik daripada Tajudin dan disusun semula oleh Nor Mohamed dengan ‘budak-budaknya’ di Khazanah tidak langsung membanggakan. Jika pengurusan mereka berkesan, tidaklah ia mengambil masa begitu lama memulihkan syarikat itu. Sebaliknya, habis aset MAS dijual atas alasan meleraikan harta seperti pada zaman pengurusan Datuk Seri Idris Jala. Jadi, kita wajar berbangga dalam jangka masa lima tahun, Kapten Datuk Seri Izham Ismail dan pasukannya berjaya mencapai matlamat melakukan pemulihan tanpa mereka mendabik dada, mengaku pakar turnaround. Izham, seorang kapten kapal terbang dilantik menjadi Pengarah Urusan dan Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan MAG serta MAS pada 0ktober 2017. Beliau menggantikan pegawai asing, Peter Bellew yang meletakkan jawatan. Kita harap kejayaan itu berterusan supaya MAS dapat meninggalkan zaman duka dan kembali gemilang. * Datuk A Kadir Jasin ialah Tokoh Wartawan Negara