Ancaman OSINT kepada ATM

PLATFORM siber atau lebih dikenali hari ini sebagai platform media sosial telah diterima oleh masyarakat global sebagai teknologi digital dan komunikasi yang sudah melalui proses anjakan amat hebat dalam tempoh singkat. Media sosial membolehkan perakaman, penyebaran dan pencarian maklumat global kini benar-benar berada di hujung jari. Penggunaan alat komunikasi pintar tidak lagi terhad kepada agensi atau pihak berwajib sesebuah negara, tetapi kini boleh dimiliki oleh individu yang mampu membeli gajet sedemikian. Keadaan ini juga membolehkan pihak awam yang mempunyai pengetahuan dan kemahiran menggunakan aplikasi di pasaran terbuka untuk mendapatkan maklumat sulit. Bahaya atau ancaman ini telah disedari oleh pihak Angkatan Tentera Malaysia (ATM) sejak sekian lama dan satu Perintah Am Angkatan Tentera (PAAT) dikeluarkan pada tahun 2013. Antara lain PAAT Bil 1/13 tersebut mendedahkan bagaimana kebocoran maklumat daripada penggunaan platform siber tersebut boleh berlaku. “Kebebasan akses dalam platform siber sama ada melalui rangkaian mobil, internet jalur lebar atau rangkaian statik seperti media komunikasi elektronik (telefon pintar, PDA, komputer riba, dsb) telah memberi kesan mendalam terhadap pencemaran keselamatan maklumat di dalam ATM pada hari ini. “Selain menepis ancaman, eksploitasi dan serangan dari pihak luar, unsur dalaman iaitu anggota ATM sendiri merupakan penyumbang terbesar kepada kebocoran maklumat ATM kepada dunia luar,” kata PAAT tersebut. Kenyataan yang secara langsung memperakui bahawa ‘anggota ATM sendiri merupakan penyumbang terbesar kepada kebocoran maklumat’ adalah perlu diberi perhatian serius. Mungkin ada yang berpendapat kebocoran maklumat adalah bersifat langsung, contohnya maklumat dihantar secara terus dari pembocor kepada pihak musuh. Ini mungkin benar ketika PAAT dikeluarkan, tetapi hari ini dengan kecanggihan teknologi sumber terbuka atau komersial, ia boleh terjadi tanpa disedari oleh sesiapa. Tahun 2024 menyaksikan satu ‘fenomena baharu’ dikenali sebagai perisikan sumber terbuka atau open source intelligence (OSINT). OSINT merupakan gabungan perkakasan, perisian am dan khusus yang berkemampuan memberi maklumat serta data berkaitan sesuatu kejadian merentasi pelbagai pangkalan data. Ia boleh dianalisis bagi mendapatkan maklumat kritikal. Contoh terbaik penggunaan OSINT paling efektif adalah dalam konflik Ukraine dan Rusia. Satu komuniti awam, pengkaji data terbuka di Ukraine dikenali sebagai CyberBoroshno telah membuktikan bagaimana ia mampu memecah tembok kerahsiaan musuh. Dalam satu insiden, Rusia telah menggunakan kereta kebal ‘unik’ yang telah diubah suai dan mencapai kejayaan dalam operasi membawa sejumlah pasukan infantri mereka menyerang tentera Ukraine di Krasnohorivka. Setelah mencapai kejayaan, kereta kebal ini telah diparkir di dalam sebuah gudang tertutup dan kru telah merakam video berdurasi amat pendek yang kemudiannya dimuat naik ke media sosial Rusia. Kumpulan CyberBoroshno telah memantau hantaran video tersebut dan ‘mengumpan’ penghantar video bagi mendapatkan pelokasi sumber seragam (URL) serta menggunakan teknik log masuk protokol internat (IP) untuk mendedah dan memberi akses kepada pelbagai maklumat si penghantar. Setelah dianalisis menggunakan perisian geolokasi, koordinat kedudukan gudang dan kereta kebal telah berjaya dikenal pasti. Maklumat disalurkan kepada pasukan artileri Ukraine dan dua hari setelah video didedah, gudang dan kereta kebal itu berjaya dimusnahkan. Selain CyberBoroshno, satu lagi penganalisis OSINT, Naalsio, turut memainkan peranan mengenal pasti kedudukan unit-unit kereta kebal dengan menganalisis data daripada Telegram asal yang dimuat naik tentera Rusia. CyberBoroshno juga telah memantau kedudukan kapal perang Rusia di Teluk Sevastopolska dan dengan menganalisis imej telah dapat mengenal pasti kedudukan dan keadaan kapal-kapal tentera laut Rusia yang masih berfungsi, telah rosak atau tenggelam. OSINT telah merevolusikan bagaimana rakyat marhaen mampu menyumbang kepada pengumpulan data kritikal ketika konflik. Lebih membimbangkan, tanpa disedari, penggunaan sistem komunikasi dan kegilaan ber-selfie dan memuat naik kandungan bagi mendapatkan likes oleh pegawai dan anggota ATM yang mungkin tidak dipantau atau tidak dikawal, bakal menjerut leher mereka sendiri. * Muhammad Fuad Mat Noor ialah penganalisis pertahanan dan pernah menerima anugerah wartawan terbaik oleh Kementerian Pertahanan Malaysia pada tahun 2003, 2004, 2006 dan 2007 Ikuti Channel rasmi Sinar Harian di WhatsApp supaya anda tidak terlepas berita-berita terkini daripada kami. Jom! Klik di sini!