Gara-gara 'longkang otak'

“OTAK macam longkang!” Ayat sebegini biasanya berlaku bila kita marah dengan orang yang bodoh atau bodoh tetapi berlagak pandai. Namun, dalam insiden berlaku baru-baru ini, otak telah dikaitkan dengan longkang dalam erti yang amat berbeza. Semasa menjawab soalan di Dewan Rakyat, Menteri di Jabatan Perdana Menteri, Dr Zaliha Mustafa terpaksa membetulkan soalan yang dibawa oleh Ahli Parlimen Sibu, Oscar Ling Chai Yew kerana ahli Parlimen itu secara bertulis bertanyakan adakah kerajaan cuba mengatasi masalah ‘longkang otak’ (brain drain) dengan mengurangkan pilihan institusi pengajian tinggi swasta (IPTS) ditawarkan oleh biasiswa JPA-LSPM. Semestinya Ahli Parlimen Sibu itu berniat baik dan cuba mendapatkan penyelesaian daripada pihak kementerian mengenai masalah ketirisan bakat, namun atas kekhilafan yang barangkali tidak disengajakan, beliau pula menjadi tumpuan dan bukannya masalah yang cuba dibawa olehnya. Apa pun, Dr Zaliha telah memperbetulkan kekhilafan tersebut dengan istilah ‘hijrah cendekiawan’. Selesai masalah istilah tetapi masalah hijrah cendekiawan masih jauh daripada penyelesaian hakiki. Secara kebetulan, sebelum istilah ‘longkang otak’ muncul di Dewan Rakyat, kerajaan telah mengumumkan bahawa pelajar yang mendapat keputusan 10A dan ke atas dalam peperiksaan Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) akan mendapat peluang melanjutkan pelajaran di matrikulasi tanpa mengira faktor kaum. Akses tersebut dibuka kepada pelajar-pelajar yang memenuhi syarat 10A tersebut tanpa menjejaskan kuota bumiputera sedia ada di matrikulasi. Rakyat Malaysia yang sememangnya aman harmoni dan saling menghormati antara satu sama lain sudah tentu menyambut pengumuman tersebut dengan ceria serta hati terbuka. Ramai yang melihat dasar baharu itu sebagai satu bentuk meritokrasi matrikulasi – pelajar yang cemerlang secara automatik diberikan tempat tanpa tapisan kaum dan agama. Namun, segelintir orang politik pula bagaikan ‘dipanah petir’ dan mengeluh kerana menganggap dasar baharu tersebut bakal memberi impak kepada akses pelajar bumiputera lain yang secara langsung akan menyekat peluang mereka memasuki matrikulasi kerana kekhuatiran tidak cukup tempat. Bagaimanapun, ada juga orang politik yang bersetuju dengan dasar tersebut tetapi mahu mereka yang diterima masuk ke matrikulasi fasih berbahasa Melayu. Terbukti orang politik memang suka memainkan isu SPM sejak Pilihan Raya Kecil (PRK) Kuala Kubu Baharu tetapi bila diminta tunjuk sijil SPM, mereka yang kuat pertikai terus senyap dan tukar topik. Secara umumnya, menempatkan pelajar cemerlang SPM pelbagai kaum di matrikulasi boleh dianggap sebagai satu penyelesaian kepada masalah penghijrahan cendekiawan. Saban tahun media sering melaporkan isu pelajar yang cemerlang tidak mendapat kursus pilihan utama mereka di universiti-universiti tempatan atau gagal mendapat tajaan biasiswa. Disebabkan itu, maka terpaksalah mereka berhijrah ke negara lain untuk melanjutkan pelajaran. Di situ, ketirisan bakat berlaku dan yang pergi jarang akan kembali. Mereka berhijrah biasanya membawa hati yang terluka kerana sedar mereka mampu menyumbang dan bersaing tetapi mungkin ada sedikit faktor kaum, mungkin sedikit faktor nasib atau mungkin subjek Bahasa Melayu mereka dapat A tetapi tidak fasih, maka pilihan mereka menjadi terhad sehingga terpaksa meninggalkan keluarga untuk berhijrah demi menjadi seorang cendekiawan. Walau apa pun sebab dan punca sebenar mereka berhijrah, moga dengan dasar keterbukaan yang baharu, pelajar cemerlang akan memilih untuk tidak berhijrah. Jadilah cendekiawan matrikulasi yang hebat, bukan sahaja fasih berbahasa Melayu, malah hebat dalam segala ilmu. * Lim Chee Wei ialah anak jati Kedah yang minat filem retro.