Kerajaan diktator bermula dengan...

KEPUTUSAN kerajaan memperkenalkan kerangka kawal selia perkhidmatan platform media sosial dilihat sebagai satu usaha menjaga kepentingan orang ramai yang berdepan pelbagai ancaman baharu. Beberapa hari lalu, Menteri Komunikasi, Fahmi Fadzil mengumumkan media sosial yang mempunyai lebih lapan juta pengguna di Malaysia perlu mempunyai lesen beroperasi daripada Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia (SKMM) atau berdepan tindakan undang-undang. Menurut SKMM pula, sekiranya mana-mana penyedia perkhidmatan beroperasi tanpa lesen bermula 1 Januari 2025, tindakan boleh dikenakan di bawah Seksyen 126 Akta Komunikasi dan Multimedia 1998. Sudah tentu keputusan itu akan disambut dengan pelbagai tanggapan dan tuduhan positif serta negatif. Kita harus bersetuju bahawa penyedia platform media sosial dan rangkaian perbualan seperti Facebook, Instagram, TikTok, WhatsApp, Telegram, WeChat, X serta YouTube harus mempunyai mekanisme kawal selia bagi melindungi orang ramai. Kebanyakan yang menjadi mangsa kegiatan jenayah di platform media sosial seperti gangguan, penipuan, perjudian dan kecurian identiti sukar mendapat keadilan dalam ekosistem media sosial hari ini. Pihak berkuasa sukar mendapatkan bukti segera daripada pengendali platform media sosial kerana ketiadaan undang-undang dan peraturan jelas. Mangsa buli, gangguan dan penipuan hanya mampu mengadu kepada SKMM. Berbeza dengan laman web dan blog yang boleh disekat serta-merta, SKMM tidak boleh menyekat akses media sosial serta rangkaian perbualan kerana strukturnya lebih kompleks dan akan mengakibatkan jutaan pengguna tidak bersalah juga terlibat. SKMM terpaksa bergantung kepada budi bicara pengendali platform tersebut untuk memberi kerjasama atau tidak, dalam menyekat kandungan tertentu daripada terus ‘menyakiti’ pengguna lain. Justeru, langkah pelesenan itu sekiranya dilaksanakan secara jujur dan kerajaan mampu mewujudkan ekosistem kawal selia berkesan akan membolehkan toksik-toksik di media sosial serta rangkaian perbualan dapat dihadkan. Walaupun usaha Kementerian Komunikasi tampak baik, namun ia boleh menjadi satu jenaka jika platform besar itu tidak memohon lesen seperti diminta. Adakah kerajaan mempunyai keberanian menyekat akses platform berkenaan? Jika tidak disekat, kerajaan akan nampak seperti badut. Sekiranya disekat, kerajaan mungkin berdepan kejatuhan lebih cepat kerana platform tersebut sudah menjadi seperti deep state yang mempunyai pengaruh sangat besar. Inilah yang kerajaan dan Fahmi sendiri perlu fikir, seterusnya mencari jalan penyelesaian. Namun, kebimbangan terbesar orang ramai ialah kejujuran dan keikhlasan ahli politik serta penguat kuasa perundangan dalam melaksanakan kawal selia media. Cebisan catatan-catatan hitam dalam sejarah Akta Mesin Cetak, Akta Hasutan, Akta Keselamatan Dalam Negeri dan sudah tentu yang popular sepanjang sedekad terakhir ini ialah Seksyen 233 Akta SKMM mengingatkan kita bahawa undang-undang yang baik akhirnya melalui detik hitam di tangan penguasa terdesak. Kebimbangan orang ramai bahawa pelesenan itu akan jadi senjata kerajaan mengawal pandangan awam adalah sesuatu yang wajar berikutan sikap terlajak komen Fahmi sendiri sejak memegang jawatan Menteri Komunikasi. Orang ramai belum lupa ingatan ‘radio car’ kepada pengkritik beliau di media sosial. Jika Fahmi telah lupa, rakyat ingin mengingatkan bahawa Pakatan Harapan (PH) pernah berjanji memansuhkan Akta Hasutan 1948 dan meminda Seksyen 233 Akta Komunikasi dan Multimedia yang terlalu luas, kabur serta terbuka untuk disalahgunakan. Kerap undang-undang yang diwujudkan bagi mengawal selia media atau kebebasan rakyat selalunya bermula dengan hasrat dan cita-cita yang baik, namun ia berakhir menjadi mekanisme melindungi pemimpin kerajaan serta ahli politik. Jarang sekali sebuah kerajaan diktator lahir daripada pemimpin yang mahu mengawal rakyat. Hampir semuanya bermula sebagai pembela rakyat dan mereka menjadi diktator pun atas alasan menjaga kepentingan rakyat. * Jalil Backer ialah Presiden Angkatan Karyawan Nasional (Akar)