Kawal selia media sosial

SURUHANJAYA Komunikasi dan Multimedia Malaysia (SKMM) telah memperkenalkan kerangka kawal selia internet yang mewajibkan perkhidmatan media sosial serta pesanan internet memohon lesen. Pelaksanaan dasar itu bermaksud syarikat media sosial seperti Facebook, X, TikTok dan perkhidmatan media sosial lain yang mempunyai lebih lapan juta pengguna diwajibkan memohon lesen. Sementara itu, China pula mengemukakan kertas kerja bagi memperkenalkan sijil identiti kepada pengguna internet. Draf kertas kerja tersebut menyatakan setiap individu akan menggunakan aplikasi Pengesahan Identiti Rangkaian Nasional yang telah dilancarkan awal tahun ini untuk mendapatkan pengesahan identiti (ID) ruang siber. Sijil dan ID itu akan digunakan sebagai pengesahan individu di mana-mana laman internet. Di Malaysia, kerajaan melaksanakan kerangka kawal selia internet bertujuan memerangi peningkatan kes jenayah siber termasuk penipuan dalam talian, buli siber dan jenayah seksual terhadap kanak-kanak. Di China, sebab yang diberikan oleh Kementerian Keselamatan Awam dan Pentadbiran Siber adalah untuk melindungi keselamatan maklumat peribadi serta mengurangkan pengumpulan maklumat peribadi berlebihan oleh perkhidmatan di internet. Dengan kata lain, China menggunakan sijil identiti internet bagi mengurangkan penipuan dalam talian yang semakin kerap berlaku. Di Malaysia, isu tersebut masih belum dibincangkan ramai kerana dasar itu masih baharu dan ia menyasarkan syarikat perkhidmatan media sosial. Jadi, pengguna internet dan laman media sosial masih belum merasai kesan pelaksanaan dasar berkenaan. Buat sementara waktu, pihak yang resah dengan dasar baharu itu ialah kakitangan di bahagian dasar syarikat media sosial kerana SKMM tidak mengumumkan kepada khalayak ramai mengenai syarat perlu dipatuhi bagi permohonan lesen. Situasi di China berlainan kerana sijil identiti internet menyasarkan pengguna internet. Walaupun China tidak mewajibkan setiap pengguna internet mendaftar sijil tersebut, ramai netizen menganggap dasar itu bakal diwajibkan pada masa depan dan fasa ketika ini adalah fasa perintis. Pandangan orang ramai terhadap dasar baharu China amat berbeza. Terdapat pihak yang memuji usaha kerajaan mengurangkan penipuan dan judi haram dalam talian, manakala ada pihak menyatakan ia salah satu langkah untuk mengetatkan kawalan serta penyeliaan terhadap rakyat biasa. China telah mengetatkan kawalan terhadap maklumat dalam talian sejak akhir-akhir ini. Laman media sosial China seperti Weibo, Xiaohongshu dan Douyin telah mula memaparkan lokasi pengguna dalam posting mereka. Namun, China mendapati kod program dan algoritma setiap laman media sosial berlainan, menyebabkan kawal selia susah dilaksanakan. Sijil identiti internet peringkat kebangsaan akan menyatukan proses tersebut dan pastinya mendatangkan kesan ke atas pengguna. Pengenalan kerangka baharu internet di Malaysia patut disambut baik tetapi proses tersebut masih mempunyai ruang untuk diperbaiki. Contohnya, maklumat terperinci yang menjelaskan bagaimana kerangka baharu dapat mengawal selia buli siber masih belum diumumkan. Adakah syarikat media sosial bakal mewajibkan setiap pengguna untuk melakukan pengesahan identiti dengan kad pengenalan? Sekiranya syarat itu benar, maka Malaysia tidak jauh daripada sijil identiti internet kebangsaan China – kerana sama seperti kes China, kerajaan Malaysia akan menghadapi kesusahan untuk mengesan penipuan dan aktiviti tidak sah di laman media sosial serta internet yang berbeza. Usaha mana-mana kerajaan bagi membasmi penipuan dan aktiviti tidak sah di internet wajar disokong tetapi usaha itu perlu seimbang agar orang ramai tidak takut maklumat peribadi bocor dan setiap tindakan dalam talian dapat dikawal. * Christine Cheah ialah seorang pemudi yang ingin mengangkat martabat wanita dalam kalangan masyarakat