Suburkan demokrasi di DUN Kelantan

PILIHAN Raya Kecil (PRK) Dewan Undangan Negeri (DUN) Nenggiri, Kelantan pada 17 Ogos ini adalah pilihan raya pertama akibat pindaan Perlembagaan Persekutuan dan Undang-undang Tubuh Negeri yang mengawal hak wakil rakyat berpindah parti atau ingkar kepada keputusan parti. Walaupun pindaan itu seragam di seluruh negeri dan peringkat Persekutuan serta terdapat banyak kes serupa di peringkat Persekutuan dan negeri melibatkan Bersatu, namun DUN Nenggiri satu-satunya PRK yang diadakan. Kontroversi kepada pindaan tersebut ialah ia memberi kuasa kepada Speaker Dewan Rakyat dan DUN untuk memutuskan sama ada seseorang itu telah melanggar Perlembagaan Persekutuan mengenai lompat parti atau tidak. Disebabkan mereka dilantik oleh parti pemerintah, keputusan dibuat cenderung kepada parti yang memerintah. Ia menjadikan larangan lompat parti hanyalah satu jenaka kepada kerajaan dan musibah kepada pembangkang. Bersatu telah ‘kehilangan’ 10 ahli Parlimennya kerana menyokong blok kerajaan. Lima dari Sabah (Papar, Batu Sapi, Ranau, Sipitang dan Labuan) serta lima dari Semenanjung (Bukit Gantang, Jeli, Gua Musang, Kuala Kangsar dan Tanjong Karang) – Speaker membuat keputusan mereka tidak melanggar peruntukan Perlembagaan Persekutuan mengenai lompat parti. Ia turut berlaku di DUN Selangor apabila Speaker menolak usul Bersatu untuk mengosongkan kerusi Selat Klang berikutan keputusan Datuk Abdul Rashid Asari telah tergugur keahliannya daripada Bersatu. Bagaimanapun, situasi yang sama di Kelantan mendatangkan akibat berbeza. Speaker DUN Kelantan mengeluarkan notis kekosongan kerusi Nenggiri susulan notis daripada parti Bersatu memaklumkan keahlian Mohd Azizi Abu Naim telah gugur kerana ingkar keputusan parti. Speaker yang sama blok politik dengan Bersatu berpendapat pengguguran keahlian Bersatu itu telah memenuhi piawaian pindaan anti lompat parti untuk membolehkan fasal pengosongan kerusi dilaksanakan. Justeru, sudah tiba masanya kuasa Speaker dalam menentukan pengosongan kerana pelanggaran ke atas peruntukan Perlembagaan Persekutuan dipindahkan kepada mahkamah agar sesuatu keputusan itu menjadi lebih telus dan adil. PRK DUN Nenggiri mengulangi senario Pilihan Raya Negeri (PRN) Kelantan pada Mac lalu – pertembungan antara Perikatan Nasional (PN) dan Barisan Nasional (BN). Ketika itu, calon PN, Mohd Azizi menewaskan calon BN, Mohd Aziz Yusuf dengan majoriti sebanyak 810 undi.Kali ini BN mempertaruhkan Ketua Pemuda UMNO Kelantan dan UMNO Gua Musang, Mohd Azmawi Fikri Abdul Ghani, sementara PN meletakkan bekas anggota Tentera Laut Diraja Malaysia (TLDM), Mohd Rizwadi Ismail. Di atas kertas, PN yang bertanding atas logo Pas dijangka mempertahankan kerusi tersebut berdasarkan momentum kemenangan besar di DUN Sungai Bakap, Pulau Pinang bulan lalu. Di Sungai Bakap, PN berdepan gabungan parti kerajaan yang menguasai kerajaan Persekutuan dan negeri, namun mereka berjaya keluar dengan kemenangan lebih besar berbanding sebelumnya. Bagi PN, PRK Nenggiri lebih seimbang berbanding Sungai Bakap kerana ketika lawan mereka menguasai jentera Persekutuan, mereka menguasai jentera kerajaan negeri. Namun, kemenangan atau kekalahan PN tidak akan mengubah landskap politik kerajaan negeri. Daripada 45 kerusi DUN Kelantan, blok pembangkang hanya mempunyai dua kerusi. Justeru, penduduk Kelantan khususnya seramai 20,259 pengundi berdaftar di Nenggiri mempunyai peluang luar biasa untuk memberi ingatan kepada kerajaan negeri agar memberi perkhidmatan lebih baik. Pengundi tradisi Pas tidak ada keluasan untuk memberi wake-up call kepada kerajaan negeri pada pilihan raya umum kerana ia boleh menyebabkan keputusan mengejut Pas hilang kuasa memerintah seperti yang berlaku kepada BN pada 2018. PRK ialah gelanggang yang berlainan. Kemenangan calon BN boleh menjadi satu titik perubahan mendesak kerajaan negeri untuk lebih cakna kepada kehendak dan keperluan penduduk negeri tersebut. Inilah peluang yang jarang-jarang ada kepada pengundi Pas di Kelantan iaitu memberi ingatan kepada ke-pimpinan parti tanpa menjatuhkan kuasa parti. Ia peluang menyuburkan proses demokrasi di DUN Kelantan. * Jalil Backer ialah Presiden Angkatan Karyawan Nasional (Akar)