Tak semua melabur macam kita

MELABUR ada pelbagai kaedah. Ia bergantung kepada siapa yang melabur, jumlah dana yang terlibat dan apakah tujuannya. Sebagai individu, kita biasanya melabur duit kita sendiri. Jika duit tersebut hangus, kitalah yang menanggungnya. Kita pula bebas memilih ke mana duit kita dilaburkan. Ada yang membuat analisis secara terperinci dan ada pula melabur secara ‘dengar-dengar’ sahaja. Walau apa pun, pelabur individu tidak perlu menjawab kepada sesiapa berkenaan kaedah dan keputusan pelaburannya. Cuba jika duit itu adalah dana persaraan dan dia pula melabur dalam pelaburan berisiko tinggi termasuk pelaburan scam, sekiranya duit itu hangus, dia akan merana di hari tua. Sebaliknya mana-mana institusi pelaburan sama ada sektor awam mahu pun swasta perlu lebih bertanggungjawab apabila mahu membuat keputusan pelaburan. Dalam sektor awam, ada institusi seperti Kumpulan Wang Simpanan Pekerja dan Lembaga Tabung Angkatan Tentera. Dalam sektor swasta pula ada pelbagai unit amanah yang mengumpulkan wang daripada pelabur runcit untuk dilaburkan mengikut mandat diberikan kepada mereka. Oleh sebab institusi-institusi di atas melaburkan dana orang lain, mereka harus lebih bertanggungjawab ke atas dana yang mereka kawal itu. Kaedah pelaburan perlu lebih sistematik dan ada semak imbang berkesan agar risiko yang mereka ambil bersesuaian dengan objektif penubuhan masing-masing. Setiap institusi biasanya ada Strategi Alokasi Aset yang dibentuk berdasarkan mandat mereka pikul dan juga selera risiko yang membolehkan mereka menjana pulangan setara. Secara amnya, lagi tinggi risiko yang diambil, lagi tinggi pulangan atau keuntungan boleh dijana. Namun, jika risiko itu benar-benar terhasil, modal yang dilaburkan itu boleh hangus. Disebabkan itu, institusi pelaburan akan memecahkan pelaburan mereka kepada aset-aset dengan pelbagai profil risiko. Saham atau ekuiti risikonya lebih tinggi berbanding aset berpendapatan tetap seperti sukuk atau bon. Risiko pelaburan ke dalam hartanah juga tinggi disebabkan kadar jual beli yang boleh turun naik. Pelaburan dalam instrumen pasaran kewangan lebih selamat tetapi pulangannya pun rendah berbanding lain-lain kelas pelaburan. Kebanyakan kelas pelaburan pula dipecahkan mengikut beberapa kaedah. Pelaburan dalam saham boleh dipecahkan kepada pelaburan portfolio dan pelaburan strategik. Pulangan atau keuntungan pelaburan portfolio dikira secara keseluruhan. Ada menguntungkan dan ada yang rugi. Yang penting ialah keuntungan secara keseluruhan kenalah mencapai matlamat pelaburan portfolio tersebut. Pelaburan strategik pula ialah apabila institusi pelaburan berasa ia boleh menguruskan sesuatu perniagaan lebih hebat daripada apa yang diuruskan oleh pengurus sedia ada. Biasanya pelaburan strategik memberikan institusi pelaburan kuasa melantik ahli lembaga pengarah dan juga pengurusan kanan. Tidak semua pelaburan strategik menguntungkan terutama jika pengarah dan pengurus dilantik bukan berdasarkan kompetensi mereka. Kebelakangan ini ada institusi yang melabur dalam ekuiti persendirian. Ini adalah pelaburan ke dalam syarikat yang dimiliki oleh usahawan atau syarikat pemula. Risiko bagi pelaburan seperti itu amat tinggi. Namun, jika satu atau dua pelaburan menjadi dan boleh diapungkan di pasaran saham atau dijual kepada pihak ketiga, keuntungannya boleh menutup pelbagai kerugian lain. Tak kira siapa kita, pelaburan harus ada objektif jelas berdasarkan risiko yang kita sedia ambil. Jika risiko diabaikan daripada awal, jangan salahkan sesiapa jika kita menanggung kerugian. Sebaliknya, mana ada pelaburan yang dijamin untung. Jika tak nak hangus modal, depositkan sahaja duit kita ke dalam bank. * Datuk Nik Mohd Hasyudden Yusoff ialah bekas Ketua Pegawai Eksekutif Tabung Haji