Trump 2.0: Impak dasar luar terhadap Malaysia

DONALD Trump membuktikan tiada yang mustahil dalam politik apabila berjaya kembali ke Rumah Putih buat kali kedua sebagai Presiden Amerika Syarikat (AS) ke-47, pada usia 78 tahun. Mendapat lebih 270 undi elektoral, Trump menewaskan calon Demokrat, Kamala Harris dalam persaingan sengit Pilihan Raya Presiden yang turut menyaksikan beliau hampir menyapu bersih undi swing states. Kemenangan bergaya itu juga menjadikan Trump, Presiden AS kedua yang berkhidmat dua penggal (tidak berturut-turut) selepas Grover Cleveland pada tahun 1885 dan 1893. Menariknya, pasca kemenangan Trump ramai menantikan strategi beliau untuk menjadikan AS kembali hebat, selain sama ada akan berlaku transformasi dasar luar yang boleh memberi impak global, termasuk Malaysia. Pensyarah Jabatan Pengajian Antarabangsa dan Strategik, Fakulti Sastera dan Sains Sosial, Universiti Malaya, Profesor Madya Dr Khoo Ying Hooi berkata, Trump cenderung mengutamakan pendekatan unilateral dan proteksionis yang fokus kepada kepentingan AS tanpa bergantung kepada sokongan antarabangsa. “Mungkin kita akan melihat pendekatan America First yang lebih keras, di mana keutamaan diberikan kepada kepentingan AS berbanding kerjasama multilateral atau komitmen kepada institusi antarabangsa dan persekutuan tradisional. “Pendekatan ini berpotensi membawa ketidakstabilan dalam sistem global, kerana ramai sekutu AS mungkin berasakan ketidaktentuan dalam hubungan dengan negara itu,” katanya kepada Sinar Premium. Tambahnya, penekanan Trump terhadap perjanjian yang lebih bersifat dua hala juga berpotensi mengubah dinamika kerjasama antarabangsa yang lebih bergantung pada perjanjian multilateral. Kemenangan Trump juga berpotensi memberi kesan kepada Malaysia dalam beberapa aspek penting. “Dari segi perdagangan, perubahan dalam dasar tarif atau perjanjian perdagangan boleh menjejaskan eksport Malaysia ke AS, terutamanya jika Trump memilih untuk melaksanakan langkah proteksionis,” katanya. Beliau menegaskan, perubahan dasar luar AS juga mungkin memberi kesan kepada hak asasi manusia, baik di peringkat global mahupun di negara seperti Malaysia. “Dasar Trump sebelum ini menunjukkan bahawa hak asasi manusia bukan keutamaan dalam hubungan luar negaranya, dengan tumpuan yang lebih kepada kepentingan ekonomi dan keselamatan AS,” katanya. DASAR TEGAS TINGKAT KETEGANGAN Turut senada, Ketua Pusat Pengajian Hubungan Antarabangsa, UniSZA, Dr Hussain Yusri Zawawi berpendapat, jika AS mengenakan tarif lebih tinggi atau langkah lain yang mengehadkan import dari negara Asia termasuk Malaysia, sektor eksport negara terutama elektronik, minyak sawit dan komoditi lain mungkin mengalami tekanan. “AS juga merupakan salah satu rakan perdagangan utama Malaysia dan perubahan dalam dasar perdagangannya boleh menjejaskan kestabilan ekonomi negara,” katanya. Pada masa sama, dasar Trump yang lebih tegas terhadap China khususnya dalam isu Laut China Selatan boleh meningkatkan ketegangan di rantau ini. “Malaysia ada kepentingan dalam perairan ini dan mungkin berada dalam kedudukan yang sukar jika konflik antara AS dan China meningkat. “Negara mungkin terpaksa memilih antara dua kuasa besar ini atau meningkatkan usaha diplomasi neutral yang lebih kuat untuk mengekalkan kestabilan di rantau ini,” katanya. Beliau berkata, ketidaktentuan dalam dasar luar dan ekonomi AS turut boleh menjejaskan aliran pelaburan asing ke negara ASEAN termasuk Malaysia. “Pelabur mungkin berhati-hati atau memindahkan pelaburan mereka ke tempat yang dianggap lebih stabil. “Jika Trump menumpukan lebih banyak perhatian pada pengurangan aliran pelaburan AS ke luar negara, ini boleh memberi kesan kepada projek-projek besar dan peluang pekerjaan di Malaysia,” katanya. Menurutnya, Malaysia mempunyai hubungan baik dengan pelbagai negara termasuk China, namun jika Trump meneruskan tekanan untuk memihak kepada AS dalam isu geopolitik, Malaysia mungkin terpaksa mempertimbangkan kesannya dalam hubungan dengan China. Jelasnya, sebagai contoh, desakan AS untuk sekutu-sekutunya memihak dalam konflik ekonomi atau teknologi (seperti isu teknologi 5G dari China) boleh menimbulkan dilema bagi Malaysia. Hussain Yusri berkata, sebagai negara pengeksport minyak dan gas, Malaysia mungkin terkena impak dari sebarang perubahan drastik dalam harga minyak global akibat dasar luar AS, terutamanya jika AS mengambil pendekatan keras terhadap negara-negara pengeluar minyak di Timur Tengah seperti Iran. “Ketidakstabilan harga minyak boleh memberi kesan langsung kepada pendapatan Malaysia yang masih bergantung pada sektor ini,” katanya. Trump juga kurang menekankan hak asasi manusia dan demokrasi sebagai dasar utama yang boleh memberi Malaysia lebih fleksibiliti dalam mengurus isu-isu domestik tanpa terlalu banyak tekanan dari AS. Sementara itu, Pensyarah Pusat Pengajian Antarabangsa, Universiti Utara Malaysia, Profesor Madya Dr Laila Suriya Ahmad Apandi, tidak menolak kemungkinan Trump boleh membuat pusingan U terhadap mana-mana dasar luar yang dirasakan perlu. “Satu bonus bagi Trump kerana kemenangannya disokong kuat dengan dominasi parti Republikan di Kongres dan Dewan Perwakilan, ini akan memudahkan proses kelulusan akta atau undang-undang yang mungkin bakal diketengahkan,” katanya. Ditanya sama ada dasar luar AS akan lebih tegas di bawah pentadbiran Trump 2.0 ini, beliau berkata, ia bergantung kepada kewibawaan AS sebagai pemimpin politik dan ekonomi global. Katanya, sebarang tindakan AS pasti akan mencerminkan dasar America First. Laila Suriya turut setuju bahawa sebarang transformasi dasar luar AS pastinya memberi impak kepada banyak negara termasuk Malaysia.