Kamera AI kesan pesalah jalan raya

SETIAP kali di lampu isyarat sementara menunggu merah bertukar hijau, kita akan melihat pemandangan ketara di kanan kiri. Hampir semua pemandu mengambil kesempatan yang singkat itu untuk melihat telefon bimbit. Sama ada membalas WhatsApp atau membuat panggilan ringkas. Penulis pernah menulis artikel tentang kerenah pemandu jalan raya Malaysia pada 25 Ogos tahun lalu. Dipantaskan masa, penulis mendapati sikap pemandu Malaysia tidak pernah berubah sekalipun dipantau Polis Diraja Malaysia (PDRM) atau Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ). Justeru, penulis sangat teruja apabila Majlis Daerah Devon di Britain menerima dana lebih £5 juta (RM30 juta) Mac lalu daripada Dana Jalan Selamat Jabatan Pengangkutan Britain untuk meningkatkan keselamatan di laluan A361 menggunakan kaedah Artificial Intelligence atau Kecerdasan Buatan (AI). Difahamkan, jumlah penduduk Devon sekitar 833,408 orang berdasarkan rekod akhir 2023. Menerusi artikel ditulis wartawan tersohor BBC News, Jake Wallace melaporkan Majlis Daerah Devon telah membida projek pemasangan kamera AI di jalan berisiko tinggi di daerah bukan metropolitan Devon. Penulis hairan kenapa Majlis Daerah Devon sanggup berbelanja besar lebih £5 juta untuk membiayai projek keselamatan pemasangan kamera AI di daerah yang hanya memiliki bilangan penduduk kurang satu juta orang. Adakah jalan di daerah tersebut dikategorikan berisiko tinggi yang menyebabkan kerap berlaku kemalangan mengakibatkan bilangan kematian dan kecederaan sangat tinggi. Berdasarkan laporan Wallace, Majlis Daerah Devon komited memasang kamera AI di jalan raya berisiko tinggi berpunca bilangan pesalah pelanggaran lalu lintas. Antara kesalahan yang dilaporkan termasuk tidak memakai tali pinggang keledar dan menggunakan telefon bimbit ketika memandu. Daripada sistem perintis yang dipasang, 1,799 kesalahan dikesan dalam tempoh sebulan termasuk 1,363 kes tidak memakai tali pinggang keledar dan 436 kesalahan mengguna telefon bimbit ketika memandu. Agak menarik apabila Polis Devon dan Cornwall menegaskan sistem kamera AI tersebut bukan untuk menahan pemandu tetapi lebih kepada memastikan keselamatan dan mengelak berlakunya kemalangan maut. Sebenarnya, Devon bukan pihak pertama berbuat demikian. Dalam artikel 25 Ogos tahun lalu, penulis menulis tentang sistem kamera keselamatan jalan raya AI ciptaan syarikat Acusensus Inc mula dipasang pada peringkat ‘percubaan’ pada sepanjang jalan utama di Daerah Cornwall. Sistem kamera berdiri bebas dipasang di sepanjang Lebuh Raya A30, sebuah jalan utama dari London ke hujung barat daya negara berkenaan. Sistem tersebut mampu menyemak aliran trafik di kawasan jalan raya berkenaan. Ia juga boleh merekod imej kenderaan yang lalu menggunakan teknologi terkini. AI kemudian memilih dengan tepat pemandu yang melakukan pelbagai kesalahan untuk tujuan semakan. Penulis melihat realiti di Malaysia. Rasanya sehingga kini, belum ada sistem kamera AI dipasang di mana-mana jalan raya di negara ini. Penulis percaya hakikat di jalan raya di negara ini ialah masih ramai tidak memakai tali pinggang keledar dan menggunakan telefon bimbit ketika memandu. Rekod kemalangan jalan raya di Malaysia berdasarkan Laporan Malaysia Road Accident Statistics Report 2024 (MRASR24) menyaksikan peningkatan ketara dalam kemalangan jalan raya di negara ini. Laporan analisis secara komprehensif berkaitan statistik kemalangan jalan raya 2024 berdasarkan faktor penyumbang, taburan geografi dan implikasi terhadap keselamatan awam serta pembuatan dasar. Sehingga September 2024, Malaysia mencatatkan 598,635 kemalangan jalan raya naik hampir 10 peratus daripada 545,585 kemalangan pada 2023. Rekod Malaysia Road Fatalities Index beberapa tahun kebelakangan menunjukkan kira-kira 1.35 juta orang mati dalam kemalangan jalan raya setiap tahun purata 3,700 kehilangan nyawa setiap hari di jalan raya. Kecederaan lalu lintas menyebabkan kerugian ekonomi yang besar kepada individu, keluarga dan negara. Nilai statistik hayat atau value of statistical life (VSOL) 2018 oleh Institut Penyelidikan Keselamatan Jalan Raya Malaysia (MIROS) menunjukkan Malaysia kehilangan 3.12 juta nyawa dengan purata 18 maut dalam kemalangan jalan raya setiap hari di Malaysia. Kesimpulannya, kamera AI sangat penting dalam mengenal pasti punca kemalangan dan keselamatan jalan raya. Pengumpulan data komprehensif boleh memperbaiki segala masalah berkaitan jalan raya. Penulis berharap kerajaan Malaysia segera gunakan kamera AI di jalan raya negara ini. * Dr Ir Muhidin Arifin ialah Ketua Pegawai Operasi Pusat Pembangunan Kemahiran Teknikal Selangor (STDC)