Keseriusan Sarawak menuntut hak

KESERIUSAN Sarawak menuntut hak-haknya seperti yang termaktub dalam Perjanjian Malaysia 1963 yang belum lagi ditunaikan kekal membara. Terbaharu pandangan kerajaan Sarawak supaya wilayah itu dan Sabah diperuntukkan 35 peratus kerusi Dewan Rakyat berkumandang di Dewan Undangan Negerinya minggu ini. Kali ini dengan nada yang lebih tegas, membayangkan bahawa pendirian kerajaan Sarawak itu bukan sekadar mewakili pandangan Premiernya, Tan Sri Abang Johari Tun Openg, dan beberapa menteri lain tetapi juga pendirian badan tertinggi pembuat undang-undang di negeri itu. Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Undang-undang, MA 63 dan Perhubungan Negeri-Persekutuan), Datuk Sharifah Hasidah Sayeed Aman Ghazali sewaktu menjawab soalan yang dibangkitkan oleh Ahli Dewan Undangan Negeri Tupong, Datuk Fazzrudin Abdul Rahman memberitahu bahawa Sarawak dan Sabah mempunyai asas perundangan untuk mendapatkan semula peruntukan 35 peratus kerusi Dewan Rakyat itu. Hasidah menegaskan Sarawak tidak mahu mana-mana entiti yang telah mengasaskan Malaysia (Malaya, Sabah dan Sarawak) di bawah Perjanjian Malaysia 1963 boleh secara unilateral meminda Perlembagaan Persekutuan yang memberi impak kepada hak manamana entiti tanpa sokongan atau persetujuan bersama. Selain Sarawak, turut menyertai Malaysia yang lahir pada 16 September 1963 ialah Persekutuan Tanah Melayu, Singapura dan Borneo Utara (kemudian Sabah). Sebagai jaminan bahawa kepentingan politik dan hak-hak lain tiga wilayah baharu dalam Malaysia terpelihara maka satu pertiga kerusi badan perundangan Persekutuan Malaysia yang dikenali sebagai Dewan Rakyat diperuntukkan kepada Sarawak, Sabah dan Singapura. Sebanyak 104 kerusi Dewan Rakyat yang mewakili Tanah Melayu ketika itu dikekalkan dalam Persekutuan Malaysia. Sarawak, Sabah dan Singapura secara kolektif diberi 55 kerusi Dewan Rakyat yang merupakan hampir 35 peratus kerusi Parlimen Malaysia pada keseluruhannya. Bagaimanapun apabila Singapura berpisah daripada Malaysia pada 9 Ogos 1965, kerusi yang dipegang oleh Pulau Singa tidak diperuntukkan kepada Sabah dan Sarawak. Pada waktu ini dalam Dewan Rakyat terdapat 222 kerusi. Sarawak hanya memiliki 31 kerusi Parlimen dan Sabah pula ada 25 kerusi (tidak termasuk satu kerusi Labuan). Dengan kata lain, secara kolektif Sarawak dan Sabah hanya mempunyai 25 peratus kerusi Dewan Rakyat manakala lagi 75 peratus dibolot oleh Tanah Melayu yang kini dikenali sebagai Semenanjung Malaysia. Sekiranya jumlah kerusi Dewan Rakyat bagi Sarawak dan Sabah ingin ditingkatkan kepada 35 peratus mengikut semangat asal penubuhan Malaysia, maka bilangan kerusi itu hendaklah ditingkatkan kepada sekurang-kurang 74, berbanding 56 pada waktu ini, dengan syarat kerusi Parlimen Malaysia kekal pada jumlah yang sedia ada iaitu 222. Bersediakah Putrajaya menimbang tuntutan Sarawak dan Sabah supaya kerusi milik kedua-dua wilayah ditingkatkan kepada 35 peratus supaya status quo pada waktu penubuhan Malaysia pada tahun 1963 dikembalikan? Bagi pihak kerajaan Persekutuan, Timbalan Perdana Menteri, Datuk Seri Fadilah Yusof sudah pun menyatakan bahawa tambahan kerusi Dewan Rakyat yang diminta oleh Sarawak dan Sabah itu hanya boleh dilakukan melalui persempadan selepas Pilihan Raya Umum ke-16 yang dijangka diadakan pada awal 2027. Jika itu benar, maka Sarawak Sabah kenalah bersabar untuk mendapatkan haknya dalam Dewan Rakyat. Harap-harap penantian itu tidaklah seperti menunggu buah yang tidak gugur. Hal ini kerana ada pemerhati percaya Putrajaya tidak akan tergesa-gesa melayan permintaan Sabah dan Sarawak mendapatkan kerusi tambahan di Dewan Rakyat kerana berbuat demikian memberi bayangan bahawa kerajaan Persekutuan yang ada sekarang lemah dan mengikut apa sahaja yang diminta oleh elit-elit yang berkuasa di Kuching dan Kota Kinabalu terutama kalau ia merugikan politik Semenanjung itu sendiri. * Dr Chamil Wariya ialah Pengarah VOA MEDIA NETWORK, penyedia kandungan faktual